Người phiên dịch đóng vai trò vô cùng quan trọng trong các vụ án hình sự, đặc biệt là khi có người tham gia tố tụng không sử dụng được tiếng Việt hoặc có tài liệu tố tụng không thể hiện bằng tiếng Việt. Trách nhiệm của người phiên dịch không chỉ là chuyển đổi ngôn ngữ mà còn liên quan đến việc đảm bảo tính chính xác, trung thực và công bằng của quá trình tố tụng.
Những trách nhiệm chính của người phiên dịch trong vụ án hình sự:
- Phiên dịch chính xác và đầy đủ:
- Chuyển đổi chính xác và đầy đủ các lời nói, câu hỏi, câu trả lời của các bên tham gia tố tụng (bị cáo, bị hại, luật sư,…) từ ngôn ngữ này sang ngôn ngữ khác.
- Đảm bảo rằng nội dung được chuyển dịch không bị sai lệch, không bỏ sót thông tin quan trọng.
- Giữ bí mật điều tra:
- Bảo mật tất cả thông tin mà người phiên dịch tiếp cận được trong quá trình làm việc, bao gồm cả những thông tin nhạy cảm liên quan đến vụ án.
- Cam đoan thực hiện nghĩa vụ:
- Trước khi bắt đầu phiên dịch, người phiên dịch phải cam kết sẽ thực hiện đúng và đầy đủ các nghĩa vụ của mình theo quy định của pháp luật.
- Trung thực và khách quan:
- Phiên dịch phải trung thực, khách quan, không được cố tình làm sai lệch nội dung hoặc thiên lệch về bất kỳ bên nào trong vụ án.
- Tuân thủ các quy định của pháp luật:
- Người phiên dịch phải tuân thủ nghiêm chỉnh các quy định của pháp luật về tố tụng hình sự liên quan đến hoạt động phiên dịch.
Hậu quả nếu người phiên dịch không thực hiện đúng trách nhiệm:
- Trách nhiệm hình sự: Nếu người phiên dịch cố tình dịch sai nội dung hoặc làm sai lệch thông tin, họ có thể phải chịu trách nhiệm hình sự theo quy định của Bộ luật hình sự.
- Ảnh hưởng đến kết quả vụ án: Việc phiên dịch không chính xác có thể dẫn đến việc hiểu sai về các chứng cứ, lời khai, làm ảnh hưởng đến quá trình xét xử và kết quả cuối cùng của vụ án.
- Mất uy tín: Người phiên dịch sẽ mất uy tín trong nghề và có thể bị cấm tham gia vào các hoạt động phiên dịch trong tương lai.
Quyền của người phiên dịch:
Bên cạnh các nghĩa vụ, người phiên dịch cũng có một số quyền như:
- Được thông báo về quyền và nghĩa vụ: Người phiên dịch có quyền được thông báo đầy đủ về quyền và nghĩa vụ của mình.
- Được bảo vệ: Người phiên dịch có quyền được bảo vệ tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm, tài sản, quyền và lợi ích hợp pháp khác của mình.
- Được khiếu nại: Nếu quyền và lợi ích hợp pháp của mình bị xâm phạm, người phiên dịch có quyền khiếu nại.
- Được hưởng thù lao: Người phiên dịch có quyền được hưởng thù lao theo quy định của pháp luật.
Tóm lại, người phiên dịch đóng một vai trò quan trọng trong việc đảm bảo tính công bằng và chính xác của quá trình tố tụng. Việc thực hiện đúng trách nhiệm của mình không chỉ là nghĩa vụ mà còn là sự đóng góp của người phiên dịch vào công cuộc đấu tranh chống tội phạm.
